کتاب 7 عادت مردمان موثر چه می گوید و این عادتها چه ثمره ای در زندگی ما دارند؟

کتاب “7 عادت مردمان موثر” نوشته‌ی استفان کاوی یکی از معروف‌ترین و تاثیرگذارترین کتاب‌ها در زمینه‌ی توسعه فردی و رهبری است. هفت عادت مردمان موثر به روشنی نشان میدهد که موثر بودن خواه در زندگی شخصی خودمان و خواه در زندگی دیگران محصول منش ماست نه ثمره قواعد و فنونی برای اداره یا کنترل دیگران .این کتاب به معرفی هفت عادت کلیدی می‌پردازد که افراد موفق و موثر در زندگی خود به کار می‌گیرند و با ارائه مثال‌ها و راهکارهای عملی به خوانندگان کمک می‌کند تا این عادات را در زندگی خود پیاده کنند و به فردی موثر و موفق تبدیل شوند.

در ادامه، خلاصه‌ای از هر یک از این عادات را برای شما بیان می کنیم:

1-عادت اول: عامل باشید (Be Proactive)

این عادت مستلزم خودآگاهی است و به معنای مسئولیت‌پذیری و کنترل بر زندگی خود است. افراد موثر به جای واکنش نشان دادن به شرایط، به طور فعال در پی تغییر و بهبود شرایط خود هستند. آنها به جای سرزنش دیگران یا شرایط، خود را مسئول نتایج می‌دانند و رفتارشان حاصل تصمیم و انتخاب آگاهانه خودشان و مبتنی بر ارزشهاست نه مبتنی برواکنش احساسی.

2-عادت دوم: ذهنا از پایان آغاز کنید (Begin with the End in Mind)

این عادت مستلزم این آگاهی است که تخیل و شعور دارید و به معنای داشتن یک تصویر واضح و دقیق از اهداف و ارزش‌های خود است. افراد موثر قبل از شروع هر کاری، ابتدا به هدف نهایی فکر می‌کنند و سپس برنامه‌ریزی می‌کنند که چگونه به آن هدف برسند.

این عادت به شما کمک می‌کند تا تصمیمات و اقداماتتان را همسو با آن هدف نهایی قرار دهید. برای انجام این کار، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:

تعریف دقیق: برنامه خود را بنویسید به طور دقیق تعیین کنید که چه چیزی می‌خواهید به دست آورید. هدف باید واضح و قابل اندازه‌گیری باشد.هدف خود را بنویسید تا همیشه بتوانید به آن مراجعه کنید و در ذهن خود نگه دارید.

تجسم هدف: چشمان خود را ببندید و تصویری واضح از زمانی که به هدفتان رسیده‌اید را در ذهن مجسم کنید. جزئیات را در نظر بگیرید: چه احساسی دارید؟ کجا هستید؟ چه کسی با شماست؟

تصویرسازی روزانه: هر روز چند دقیقه وقت بگذارید تا هدفتان را در ذهن تجسم کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا انگیزه‌تان حفظ شود و همیشه به یاد داشته باشید که به کجا می‌خواهید برسید.

تعیین مسیر و مراحل دستیابی:

تعیین گام‌ها: مراحل و گام‌های لازم برای رسیدن به هدفتان را مشخص کنید. این مراحل باید واضح و قابل انجام باشند.

برنامه‌ریزی: یک برنامه زمانی برای انجام هر گام تعیین کنید. اولویت‌بندی کنید و مطمئن شوید که اقداماتتان به ترتیب و منطقی انجام می‌شود.

تمرکز و پیگیری:

پیگیری پیشرفت: به طور مرتب پیشرفت خود را بررسی کنید. موفقیت‌های کوچک را جشن بگیرید و از آنها برای حفظ انگیزه استفاده کنید.

انعطاف‌پذیری: آماده باشید که برنامه‌هایتان را بر اساس نیازها و شرایط تغییر دهید، اما همیشه هدفتان را در ذهن داشته باشید.

مراجعه به اصول و ارزش‌ها:

هم‌راستایی با ارزش‌ها: مطمئن شوید که هدف و اقدامات شما با ارزش‌ها و اصول شخصی‌تان هم‌راستا هستند. این کار به شما کمک می‌کند تا در مسیر درستی قرار بگیرید و از انحراف از هدف جلوگیری کنید.

استفاده از ابزارها و تکنیک‌های کمکی:

تابلوهای تجسم (Vision Boards): می‌توانید یک تابلو تجسم بسازید و تصاویر، کلمات و جملات انگیزشی مرتبط با هدفتان را بر روی آن قرار دهید. این تابلو را در مکانی قرار دهید که هر روز آن را ببینید.

نوشته‌های یادآوری: یادداشت‌های کوتاه و انگیزشی مرتبط با هدفتان را بنویسید و در مکان‌های مختلفی مانند میز کار، کیف، یا آینه حمام قرار دهید.

با دنبال کردن این مراحل، می‌توانید به طور موثر پایان اهداف خود را تصور کنید و اقداماتتان را به سمت دستیابی به آنها هدایت کنید.

3-عادت سوم: اولویت‌بندی کنید (Put First Things First)

این عادت مستلزم اراده آزاد است و تاکید بر مدیریت زمان و تمرکز بر اولویت‌های واقعی زندگی دارد. افراد موثر فعالیت‌های خود را بر اساس اهمیت آنها (نه فوریت) اولویت‌بندی می‌کنند و تلاش می‌کنند تا بیشترین زمان خود را صرف کارهایی کنند که بیشترین تاثیر را دارند.

برای اجرای این عادت می توانید دو سوال زیر را از خود بپرسید و پاسختان را بنویسید:

یک عمل را نام ببرید(اکنون آن را انجام نمی دهید) و اگر به طور منظم و پیوسته آن را انجام دهید ،در زندگی شخصی تان تغییری مثبت و بسیار مهم به وجود می آورد.

یک عمل را نام ببرید(اکنون آن را انجام نمی دهید) و اگر به طور منظم و پیوسته آن را انجام دهید ،در زندگی  شغلی و حرفه ایتان تغییری مثبت و بسیار مهم به وجود می آورد.

4-عادت چهارم: برنده/برنده فکر کنید (Think Win-Win)

این عادت به معنای جستجوی منافع مشترک و ایجاد روابطی است که در آنها هر دو طرف برنده باشند. افراد موثر به جای رقابت، به همکاری و یافتن راه‌حل‌های برد-برد معتقدند و جایی برای رقابت و مقایسه وجود ندارد.

نگرش عادت 4 این خواهد بود که : بیا به شیوه یی گفتگو کنیم تا هر دوی ما بتوانیم برای این مساله راه حلی پیدا کنیم که از دیدگاه هر دوی ما مطلوب باشد آیا با این کار موافقی؟

5-عادت پنجم: نخست گوش فرا دهید سپس بخواهید به شما گوش کنند.

(Seek First to Understand, Then to Be Understood)

این عادت تاکید بر گوش دادن فعال و درک دیدگاه دیگران قبل از بیان نظر خود دارد. افراد موثر ابتدا سعی می‌کنند دیدگاه‌ها و احساسات دیگران را به خوبی درک کنند و سپس نظرات خود را به اشتراک بگذارند و این عادت کلید ایجاد همدلی و روابط مبتنی بر نگرش برنده /برنده است.

6-عادت ششم: هم‌افزایی (Synergize)

این عادت به معنای همکاری و استفاده از تفاوت‌ها و توانمندی‌های افراد مختلف و ترکیب تلاش‌ها  برای رسیدن به نتایج بهتر است. افراد موثر ارزش تفاوت‌ها را درک می‌کنند و به عبارت دیگر، هم‌افزایی یعنی وقتی که افراد یا گروه‌ها با هم کار می‌کنند، نتیجه‌ای که به دست می‌آید بزرگ‌تر و موثرتر از جمع نتایج فعالیت‌های فردی آنهاست.

در زمینه تیمی و سازمانی، هم‌افزایی به این مفهوم است که ترکیب مهارت‌ها، دانش، تجربه و دیدگاه‌های مختلف می‌تواند منجر به خلق ایده‌ها و راه‌حل‌های نوآورانه‌تر و مؤثرتر شود. در این حالت، تعامل و همکاری بین اعضای تیم باعث ایجاد ارزش افزوده می‌شود که به تنهایی قابل دسترسی نیست.

مثال‌هایی از هم‌افزایی:

تیم‌های کاری: در یک تیم کاری، هر فرد دارای مهارت‌ها و تخصص‌های متفاوتی است. وقتی این افراد با هم همکاری می‌کنند، می‌توانند پروژه‌ها را سریع‌تر و با کیفیت بهتری به پایان برسانند.

شرکت‌های تجاری:دو شرکت که در زمینه‌های مکمل فعالیت می‌کنند، می‌توانند با ادغام یا همکاری با یکدیگر، محصولات و خدمات بهتری ارائه دهند و بازارهای جدیدی را فتح کنند.

گروه‌های تحقیقاتی:در یک پروژه تحقیقاتی، همکاری بین محققان از رشته‌های مختلف می‌تواند به کشف‌ها و نوآوری‌های علمی جدید منجر شود.

7- عادت هفتم: اره را تیز کنید (Sharpen the Saw)

این عادت به معنای ایجاد مجال برای بازسازی خویشتن است. توجه به تجدید قوا و رشد شخصی در چهار بعد جسمانی(ورزش ،تغذیه،استراحت)، ذهنی(مطالعه ی عمیق و منظم و نوشتن اندیشه ها و تجربه ها)، اجتماعی/عاطفی(ارتباط سرشار از همدلی و همکاری خلاق) و معنوی(تعیین ارزشها و تعهدات و مراقبه) است. افراد موثر به طور مداوم به توسعه و بهبود خود در این چهار حوزه می‌پردازند تا بتوانند بهترین نسخه از خود باشند.

حال ببینیم این 7عادت چه ثمره ای دارند؟

1-احترام به خود و اعتماد بنفس افزونتر ناشی از خویشتن داری

2- هرچه میزان احترام به خود و اعتمادبنفس تان بیشتر باشد برای دیگران حرمت افزونتری قائل خواهید بود و قدرت خود را از طریق توجه به نقاط ضعف دیگران نخواهید ستاند.

3-ایجاد انگیزه در دیگران

4-خلاقیت و شادی و هیجان و اشتیاق برای آموختن مهارتهای جدید و یافتن راه حلها و کشف امکانات تازه

این گفته البرت اینشتین دارای اهمیتی ویژه است:

به هنگام رویارویی با مشکلات اساسی نمی توانیم از همان سطح تفکری که آن مشکلات را به وجود آورده ایم آنها را حل کنیم

کلید یا راه حل هر مساله این است که به عدسیهای عینکی که به چشم داریم به برداشتها یا به نقشه خود بنگریم زیرا شاید لازم باشد برداشت با نقش خویش را تغییر دهیم تا بتوانیم کل وضعیت را از دیدگاه یا زاویه تازه ای بنگریم و تفسیرکنیم. زیرا آنچه اهمیت دارد خود واقعه نیست تعبیر و تفسیرمان از واقعه است که به آن معنا میدهد .

از 6 طریق می توان کیفیت هر رابطه ای را با همسر و فرزندان و کارمندان و همکاران و مشتریان و مراجعان یا هرکس دیگر اعتبار و تعالی بخشید:

1-مهربانیهای ساده کوچک

2-صداقت

3-تشریح و تصریح توقعات با مدیریت انتظارات

4-وفاداری

5-تمامیت وجود یعنی حس تعهد نسبت به اصول و انطباق اندیشه و گفتار یا قصد و عمل

6-صمیمانه عذرخواهی کنید

گوته می گوید : با انسان به همان گونه که هست رفتار کنید تا همان گونه که هست بماند . با او به گونه یی که می تواند و باید باشد رفتار کنید تا بدان گونه شود که می تواند و باید باشد.